Zapalenie pęcherza moczowego to schorzenie dotykające w głównej mierze kobiet ze względu na ich budowę anatomiczną. Choć często wymaga wdrożenia antybiotykoterapii, to najnowsze doniesienia naukowe wskazują, że d-mannoza może skutecznie zastąpić antybiotyki w leczeniu tej choroby.
Zakażenia układu moczowego (ZUM) stanowią jedną z częstszych chorób infekcyjnych. Dolegliwość ta dotyka znacznie częściej kobiet niż mężczyzn, ze względu na odmienną budowę anatomiczną cewki moczowej. Niemal połowa pacjentek doświadczyła przykrych dolegliwości związanych z różnymi zakażeniami układu moczowego. Co więcej, szacuje się, że co dziesiąta z nich cierpi na tę dolegliwość co najmniej raz w roku. ZUM, w tym zapalenie pęcherza moczowego, najczęściej jest wywoływane przez Gram-ujemne bakterie, głównie Escherichia Coli — odpowiada ona za 80% przypadków wszelkich infekcji dróg moczowych [1,2].
Czym objawia się zapalenie pęcherza moczowego?
Najbardziej charakterystycznymi objawami zapalenia pęcherza moczowego są:
- częstsze oddawanie moczu;
- ból w dolnej części brzucha;
- uczucie pieczenia;
- niekiedy bolesność podczas oddawania moczu;
- rzadko krwiomocz [3].
Jak leczy się zapalenie pęcherza moczowego?
W przebiegu ZUM, w tym w zapaleniu pęcherza moczowego, stosuje się głównie antybiotyki i chemioterapeutyki, takie jak:
- trimetoprim i sulfametoksazol;
- fosfomycynę;
- fluorochinolony: cyprofloksacynę i lewofloksacynę;
- amoksycylinę z kwasem klawulanowym.
Są to leki dostępne wyłącznie na receptę. W przebiegu zapalenia pęcherza moczowego można stosować także leki, które nie wymagają przepisu lekarza. Należy do nich głównie furazydyna (furagina), a także ziołowe preparaty, zawierające m.in.:
- liść mącznicy lekarskiej;
- owoc żurawiny;
- liść brzozy;
- ziele skrzypu [4].
Jednocześnie na uwagę zasługuje fakt, że ostatnie lata badań naukowych zaowocowały w jeszcze jedną potencjalną metodę leczenia zakażeń dróg moczowych. Okazuje się bowiem, że połączenie d-mannozy z ekstraktami roślinnymi może być równie skuteczną formą leczenia ZUM.
Czym jest d-mannoza?
D-mannoza to naturalnie występujący w przyrodzie cukier prosty — bliski krewny popularnej glukozy. Posiada zdolność hamowania przyczepiania się chorobotwórczych bakterii do ścian dróg moczowych, dzięki czemu nie osadzają się one na nabłonku, a są wydalane z moczem. Inny potencjalny mechanizm działania tego cukru polega na aktywacji specyficznego białka, odgrywającego kluczową rolę w obronie organizmu przed bakteriami odpowiedzialnymi na ZUM. Takie mechanizmy działania przynoszą dwojakie korzyści. Po pierwsze, d-mannoza może znaleźć zastosowanie jako substancja o właściwościach profilaktycznych rozwoju ZUM, jak również może być niezwykle pomocna w leczeniu istniejących już infekcji dróg moczowych [5].
Połączenie d-mannozy i ekstraktów roślinnych
Dostępne badania naukowe skupiały się również na wpływie połączeń d-mannozy z różnymi ekstraktami roślinnymi na funkcjonowanie układu moczowego. Jedno z nich oceniło wpływ d-mannozy w połączeniu z arbutyną, berberyną, forskoliną lub brzozą na częstość występowania zapalenia pęcherza moczowego u kobiet, z jednoczesnym dodatnim wywiadem w kierunku nawracających zakażeń układu moczowego. W niniejszym badaniu grupę kontrolną stanowiły kobiety, stosujące d-mannozę z żurawiną. Okazało się, że w grupie badawczej nastąpiło znaczne ograniczenie częstości występowania nawracających infekcji dróg moczowych, w grupie kontrolnej nie zauważono żadnych istotnych klinicznie zmian. Niektórzy specjaliści twierdzą również, że d-mannoza może niekiedy zastąpić antybiotyki w leczeniu ZUM, jednak teza ta wymaga dalszych badań, w celu jej jednoznacznego potwierdzenia [6].
Bibliografia:
- Foxman B, et al., Epidemiology of urinary tract infections: transmission and risk factors, incidence, and costs. Infect Dis Clin North Am. 2003;17:227–41.
- Ronald A. The etiology of urinary tract infection: traditional and emerging pathogens. Am J Med. 2002;113:14S–19S.
- Szałek E. Farmakoterapia w zakażeniach układu moczowego u kobiet w okresie ciąży i laktacji. Farmacja współczesna 2020,13:18-28.
- Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych. W Hryniewicz, M. Holecki, Narodowy Instytut Leków, Warszawa 2015
- Domenici L, et al., D-mannose: a promising support for acute urinary tract infections in women. A pilot study. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2016,20:2929-2925.
- Genovese C, et al. Effects of a new combination of plant extracts plus d-mannose for the management of uncomplicated recurrent urinary tract infections. Journal of Chemotherapy 2018,30:107-114.